یکی از شاخص های اعتبار کنفرانس، رعایت استانداردهای لازم برگزاری از جنبه های مختلف علمی و اخلاقی می باشد. در این نوشتار توجه شما را به یکی از شاخص های مهم استاندارد علمی کنفرانس جلب می کنیم:
بررسی اعتبار حامیان علمی، معنوی و رسانه ای کنفرانس ها
اگر شما مخاطب کنفرانس های مختلف بوده اید مشاهده کرده اید که همه کنفرانس ها توسط سازمان ها، دانشگاه ها، انجمن ها و مجامع علمی مورد حمایت علمی، معنوی و یا حداقل رسانه ای قرار می گیرند. پرسیدن این سوال جایز است که آیا تا کنون از صحت و اعتبار لوگوهای حامیان علمی و معنوی کنفرانس ها اطمینان حاصل کرده اید؟؟
متاسفانه کنفرانس های به ظاهر بین المللی و قارچ گونه به خصوص در کشورهای مختلف به صورت قارچ گونه در حال افزایش می باشد از فرانسه ، آلمان و ترکیه گرفته تا مالزی، اتریش و بلژیک
برای مثال تصویر زیر را مشاهده نمایید.
همانطور که مشاهده می نمایید اکثر لوگوهای درج شده در این تصویر، نام موسسات و شرکت هایی می باشد که هر فردی به صورت رایگان و یا با پرداخت هزینه به تبلیغ کنفرانس می پردازند. مؤسسه اطلاعات علمییا ISI، موسسه تامسون رویترز، راهنمای نمایه سازی مجلات پژوهشی (DRJI)، scopus یا CrossRef صرفاً به نمایه سازی مقالات مجلات و کنفرانس های معتبر می پردازند و حمایت علمی این مراکز از این نوع کنفرانس ها به ویژه کنفرانس هایی که مجریان آنها موسسات ایرانی هستند دور از ذهن پژوهشگران آگاه می باشد.
همچنین لوگوی حامیان رسانه ای که تبلیغات و یا پوشش خبری کنفرانس را بر عهده دارند (برای مثال، Conference alert یا ایران کنفرانس) نیز مستثنی از این قاعده نیستند.
شاید حتی با نگاهی موشکافانه تر، قرار گرفتن لوگوی مؤسساتی که اقدام به صدور گواهی برای شرکت در کنفرانس می کنند نیز، در جایگاه حامیان علمی، مورد تردید قرار گیرد.
در این جا ما به بررسی موردی یکی از انواع حامیان کنفرانس ها می پردازیم:
1- موسسه اطلاعات علمی یا ISI: موسسه ISI به نمایه سازی مجلات علمی می پردازد و در برخی موارد به نمایه سازی کنفرانس های معتبر می پردازد با جستجو در اینترنت می توانید لیست کنفرانس های نمایه شده توسط این موسسه را بررسی نمائید. متاسفانه در ایران دبیرخانه های کنفرانس های نامعتبر از سو برداشت دانشجویان و پژوهشگران سو استفاده می نمایند و این لوگو را در کنفرانس های خود به عنوان حامی ذکر می نمایند غافل از اینکه موسسه Thomson Ruthers که مالک و متولی این ISI هست هیچ اطلاعی از این کنفرانس ندارند.بهتر بود که کنفرانس ها به جای ذکر این لوگو در قسمت حامیان و سو استفاده ، در صورتیکه امکان چاپ مقالات در مجلات نمایه شده در ISI را داشتند در قسمتی جداگانه به عنوان امکان نمایه سازی در ISI ذکر می نمودند.
2- راهنمای نمایه سازی مجلات پژوهشی (DRJI): راهنمای نمایه سازی مجلات پژوهشی یک موتور جستجوی داده هندی به ویژه برای منابع وب دانشگاهی با دسترسی آزاد است. این وبسایت در تلاش است که با نمایه سازی مجلات کم اعتبار مشروعیت علمی برای خود محیا کنند.با جستجو در این پایگاه متوجه می شوید که اکثر مجلات نمایه شده در این پایگاه عمدتا از کشورهای جهان سوم مثل هند و پاکستان و … می باشند
3- شرکت تحول کسب و کار بین المللی (BTI): شرکت تحول کسب و کار بین المللی (BTI) شرکت تجاری است که بر راهنمایی سازمان ها و شرکت ها برای ورود به یک محیط بازار رقابتی تمرکز دارد. این شرکت تجاری در جهت آموزش های ضمن خدمت برای دستیابی سیستم ها به استانداردهای ISO 9000 فعالیت می کند و اعتبار علمی این شرکت برای یک کنفرانس علمی مورد تردید می باشد و با یک جستجوی ساده می توان دریافت که خرید گواهینامه های این شرکت با هزینه کمی امکان پذیر میباشد.
4- موسسه تامسون رویترز یک ابر شرکت است. این شرکت هم اکنون در حیطههای اقتصادی و حقوقی بسیار فعال بوده و درصد بسیار کمی از درآمدهایش اختصاص به بخش علمی دارد. فعالیتهای علمی این شرکت در دو زیر مجموعه معروف آن یعنی Web of knowledge (WOK) و Web of science (WOS) انجام میگیرد. متاسفانه در ایران دبیرخانه های کنفرانس های نامعتبر مثل لوگو ISI از سو برداشت دانشجویان و پژوهشگران سو استفاده می نمایند و این لوگو را در کنفرانس های خود به عنوان حامی ذکر می نمایند غافل از اینکه موسسه Thomson Ruthers هیچ اطلاعی از این کنفرانس ندارند
5- Australian Universal Academy یک وبسایت گواهی دهنده از کشور استرالیا است که با یک جستجوی ساده قیمت های خرید این گواهینامه را خواهید یافت. در بسیاری از موارد مشاهده شده است که متاسفانه از لوگوی این شرکت به دلیل استفاده از نامه Academy جهت حمایت علمی سوء استفاده شده است.
6- Conference alert: پایگاه اطلاع رسانی کنفرانس ها شاید به عنوان یک حامی رسانه ای برای تبلیغات معتبر باشد،. ثبت کنفرانس در این پایگاه به صورت رایگان امکان پذیر می باشد و اعتبار کنفرانس سفارش داده شده مورد بررسی قرار نمی گیرد.
7- Crossref: یک موسسه ثبتنشانگر دیجیتالی شیء(DOI) و متعلق بهموسسه بینالمللی DOIاست. این موسسه قابلیت ارجاع دهی دائمی (ارجاع متقابل) میان ناشران مختلف در نشریات الکترونیکی را فراهم می کند. کراسرف پایگاه دادهای از متن کامل محتواهای علمی را نگه نمیدارد. در عوض، پیوند میان محتواهایی که در سایتهای دیگر ذخیره شدهاند را تسهیل میکند.
8- آکادمی Oxford Cert Universal، یک وبسایت گواهی دهنده می باشد که با شبیه سازی از دانشگاه Oxford در صدد سو استفاده از شیفتگان دانشگاه معتبر Oxford hsj که با یک جستجوی ساده حتی به زبان فارسی نمایندگی های مختلف و قیمت های خرید این گواهینامه را خواهید یافت. در بسیاری از موارد مشاهده شده است که متاسفانه از لوگوی این شرکت به دلیل شباهت با نام یکی از بزرگترین مراکز علمی جهان جهت حمایت علمی سوء استفاده شده است.
9- ایران کنفرانس: وبسایت اطلاع رسانی همایش های داخلی و خارجی رسانه ای برای معرفی کنفرانس ها می باشد و نمایه سازی کنفرانسها در این سایت، متضمن تایید اعتبار کنفرانس نمی باشد.
اکنون با توجه به مطالب فوق الذکر، با حذف لوگوی برگزار کننده در این مثال، به لوگوی دو دانشگاه و یک انجمن خواهیم رسید که حتی با فرض بر حمایت رسمی این مراکز، قضاوت و تصمیم گیری به عهده شما خواهد بود!