اطلاعات نمونه می تواند برای بدست آوردن برآورد پارامترهای جامعه مورد استفاده قرار گیرد.
متناسباً، اطلاعات نمونه می تواند برای آزمون پیش بینی ها یا ادعایی که
درخصوص پارامترهای جامعه مطرح می شود مورد استفاده قرار گیرد.
تعریف :
1- یک فرضیه ادعایی درباره پارامتر یک یا چند جامعه می باشد.
2- آزمون فرضیه یک فرآیند تصمیم گیری است که این فرآیند
مبتنی بر ذهنیاتی که از طریق مشاهده مستقیم و ساده اطلاعات
بدست می آید نبوده، بلکه براساس عینیتی است که با محاسبه
احتمال وقوع فرضیات مختلف حاصل می شود.
مثال:
1- در طبقات محروم جامعه مادران نوزادان کم وزن بدنیامی آورند .
2- فرزندانی که والدین آنها مبتلا به بیماری قلبی هستند ،
اندازه کلسترول آنها نسبت به سایر همسالانشان بالاتر است .
یک آزمون فرضیه روشی است که:
فرضیه ای که باید آزمون شود را بیان می کند .
از اطلاعات نمونه استفاده کرده و یک قاعده تصمیم گیری را فرمول بندی می کند.
بر مبنای نتیجه قاعده تصمیم گیری یک فرضیه به صورت آماری پذیرفته یا رد می شود.
یک آزمون فرضیه اغلب به صورت دو فرضیه بیان می شود :
فرضیه صفر (Null Hypothesis) (H0):
فرضیه ای که باید مورد آزمون قرار گیردو عدم تفاوت و یا یکسان
بودن را در جامعه نشان می دهد .
مثال 1:
میانگین وزن نوزادان در طبقات محروم جامعه کمتر از استاندارد است .
فرضیه یک طرفه (one-tailed Hypothesis) :
اینکه یک پارامتر جامعه کوچکتر یا بزرگتر از مقداری است را نشان می دهد .
فرضیه دو طرفه : (Two-tailed Hypothesis)
اینکه یک پارامتر جامعه مخالف مقداری از پیش تعیین شده را بیان می کند.
خطاها در آ زمون فرضیه :
چون آزمون فرضیه بر مبنای داده های نمونه می باشد بنابراین ممکن است در تصمیم گیری دچار خطا شویم .
– بهترین آزمون فرضیه آزمونی است که با ثابت دارای مینیمم باشد.
-برای کاهش احتمالات هر دو خطای نوع اول و دوم ما نیاز به افزایش حجم نمونه داریم.
مراحل زیر را برای انجام یک آزمون فرضیه طی می کنیم :
1- به صورت دقیق فرضیه ها را بیان می کنیم .
2- یک آماره آزمون مناسب را با توجه به پارامتر مورد بررسی مشخص کرده و توزیع احتمال آن را نیز مشخص می کنیم .
3- سطح معنی داری آزمون را مشخص می کنیم .
4- داده های نمونه را جمع کرده و با توجه به آن آماره آزمون را محاسبه می کنیم .
5- با توجه به فرضیه H1 و مقدار و توزیع احتمال آماره آزمون ناحیه رد و قبول فرضیه H0 را مشخص می کنیم.
6- اگر مقدار آزمون در ناحیه قبول H0 قرار گرفت فرضیه H0 را می پذیریم در غیر این صورت فرضیه H0 را رد می کنیم.
مشخص نمودن آماره آزمون و توزیع احتمال آن :
– قاعده تصمیم برای آزمون فرضیه بر مبنای آماره آزمون می باشد .
– آماره آزمون و توزیع احتمال مرتبط با آن براساس 2 معیار زیر تعیین می شود . با فرض اینکه داده هادارای توزیع نرمال می باشد.
معیار:
1- حجم نمونه
2- انحراف معیار جامعه معلوم است یا خیر.
آماره آزمون به صورت زیر محاسبه می شود :
(مقدار پارامتر با قبول H0 – آماره در نمونه)
(خطای معیارآماره نمونه )